Overheadkosten als maatstaf? (Dutch)

De impact van financiers op de overhead van goededoelenorganisaties

Het aantal goededoelenorganisaties dat jaarlijks op een bijdrage kan rekenen is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Het belang van vrij besteedbare bedragen neemt toe en daarmee hebben financiers een steeds grotere verantwoordelijkheid gekregen in de samenleving. Maar wat gebeurt er precies met de overheadkosten van een goededoelenorganisatie wanneer deze financiering ontvangt? Verschillende onderzoeken verklaren dat er sprake is van een daling in de overheadkosten van goededoelenorganisaties wanneer zij financiering ontvangen. Overheadkosten bestaan uit de administratie- en fondsenwervingskosten. Over het algemeen nemen de gemiddelde overheadkosten in de Nederlandse context toe over de tijd.


‘Overheadkosten als maatstaf?’ is de titel van de masterscriptie van Anne Floor van der Woude, student Sociologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Lees de volledige scriptie hier:
Van der Woude, Anne Floor (2020) Overheadkosten als maatstaf.

Dit onderzoek biedt nieuwe inzichten in zowel de geoormerkte als de ongeoormerkte wijze van financiering voor goededoelenorganisaties en slaat een brug tussen de wetenschap en de praktijk. Waardoor financiers zoals overheden, loterijen of vermogensfondsen door middel van de nieuwe inzichten die dit onderzoek biedt, nieuwe lessen kunnen trekken. Het onderzoek gaat in op twee financiers van grotere omvang: de Nationale Goede Doelen Loterijen (GDL) en de overheid. Er is gebruik gemaakt van data vanuit de GDL en het Centraal Bureau Fondsenwerving. De GDL geven ongeoormerkte financiering aan goededoelenorganisaties waarbij de GDL de goededoelenorganisaties dus niet dicteert wat er met het geld moet gebeuren. De overheid biedt daarentegen financiering vanuit een vastgesteld subsidiekader, waardoor er meer eisen en voorwaarden worden gesteld aan de goededoelenorganisaties om subsidies te ontvangen. Dit heeft beide een verschillende impact op de kosten van goededoelenorganisaties.

Het verkrijgen van financiering vanuit de GDL heeft geen invloed op de overhead, maar de GDL kiest organisaties die daarvoor al een lagere overhead hadden. Dit in tegenstelling tot de overheidssubsidies die wel zorgen voor een lagere overhead van goededoelenorganisaties. Als een financier voorwaarden stelt aan de overhead van goededoelenorganisaties kan dit zorgen voor een gevoel van druk bij de goededoelenorganisatie en wat uiteindelijk zorgt voor lagere overheadkosten, dit wordt ook wel de starvation cycle genoemd.

De starvation cycle is een gevaar voor organisaties die afhankelijk zijn van overheidssubsidies, mogelijk door de voorwaarden die de overheid stelt aan de gefinancierde projecten.